Het is geen trend meer te noemen, maar eerder een vast onderdeel van een bachelor- of masterprogramma: een semester studeren in het buitenland. Dat klinkt heel aantrekkelijk en uit eigen ervaring kan de VIDIUS’ onderwijscommissie melden dat het dat ook is! Zij voelden uitwisselingscoördinator van de UU Marleen van der Ven en Geja Kippers en Liliana Dušati van het International Office van de HU aan de tand over de mogelijkheden.
Studenten die ervoor kiezen om naar het buitenland te gaan kiezen voor avontuur; leven in een ander land, andere lesmethodes, nieuwe culturen. Dat klinkt velen goed in de oren, maar de keuze om in het buitenland te studeren brengt ook veel regelwerk met zich mee. De aanmeldprocedure bestaat uit het invullen van veel documenten en geduld wordt geregeld op de proef gesteld tijdens het wachten op bevestiging van de buitenlandse universiteit.
Maar voordat de aanmeldprocedure bij een buitenlandse universiteit op gang komt, moet je als student eerst kiezen waar je heen wil. Op het eerste gezicht lijken studenten weinig keuzeruimte te hebben in hun bestemming, gezien er op de UU op centraal niveau slechts keuze is uit een beperkt aantal universiteiten. Er is ook keuze op facultair niveau, maar dan ben je in principe gelimiteerd tot het aanbod van jouw eigen faculteit. Het is niet mogelijk om gebruik te maken van het aanbod van andere faculteiten. VIDIUS sprak met medewerkers van het International Office van zowel de UU als de HU over het aanbod van buitenlandse plekken. En dan blijkt er toch meer mogelijk dan vooraf gedacht!
De UU heeft contracten met partneruniversiteiten. Om die reden kun je bijvoorbeeld vanuit Utrecht niet zo makkelijk op uitwisseling naar Oxford of Harvard. Het voordeel van deze contracten is dat de buitenlandse universiteit een vast aantal Utrechtse studenten aanneemt. Het aantal studenten dat naar het buitenland gaat is ongeveer gelijk aan het aantal exchange studenten dat naar Utrecht komt. Beleidsmedewerkers bij de UU zijn daarbij nog actief bezig met het leggen van nieuwe contacten met buitenlandse universiteiten, niet alleen om uitwisseling voor studenten mogelijk te maken maar ook om onderzoeksrelaties te versterken.
‘Alles kan, als je wil!’ zegt Marleen van der Ven, uitwisselingscoördinator Europa bij het International Office van de UU. Stress of je überhaupt wel op uitwisseling kan is volgens haar niet nodig, voor alle studenten van de universiteit zijn ruim voldoende plaatsen beschikbaar bij partneruniversiteiten in Europa en daarbuiten. Als je wil studeren aan een universiteit waar Utrecht geen contract mee heeft, en daarmee van de gebaande paden af wil wijken, dan kan dat ook. Marleen waarschuwt daarbij wel dat het dan veel zelf regelen is: je regelt je inschrijving zelf, je betaalt waarschijnlijk het collegegeldtarief van die universiteit en je bent er niet zeker van dat je cijfers ook in Nederland gelden.
Er is een verschil tussen centrale en departementale selectie. Een deel van de partneruniversiteiten heeft een contract afgesloten met de UU dat zij alleen studenten van een bepaalde opleiding aannemen als uitwisselingsstudent. Andere partneruniversiteiten hebben in hun contract met de UU opgenomen dat hun studies voor alle UU-studenten beschikbaar zijn.
Als je student bent aan de HU is het ook mogelijk om in het buitenland te studeren. Bij de HU is het ook gebruikelijk dat studenten in het buitenland stage lopen. Geja Kippers en Liliana Dušati van het International Office van de HU geven aan dat HU studenten naar de Wil Weg Dag kunnen gaan, die jaarlijks door het International Office wordt georganiseerd om zich te oriënteren over een studie of stage in het buitenland. Een groot verschil met de UU is dat je als HU-student door je studiecoördinator geselecteerd wordt en niet door het International Office.
HU-studenten kunnen aan partneruniversiteiten of hbo-instellingen studeren. De HU biedt ook fixed minors aan waarbij het aanmeldproces gemakkelijker gemaakt is om in het buitenland te studeren, de business-gerelateerde minoren in China, Rusland en Turkije zijn hier een voorbeeld van. HU-studenten kunnen er in deze minoren zeker van zijn dat zij onderwijs krijgen dat in hun programma past.
Net als op de UU kun je als HU-student drie voorkeuren van onderwijsinstellingen opgeven. Geja geeft aan dat het de studiecoördinatoren meestal wel lukt om jou dan bij één van deze plekken te plaatsen. Zo niet, dan gaat de studiecoördinator een gesprek aan over de mogelijkheden; ook de HU werkt met restplekken. Het International Office van de HU heeft dus zelf geen centrale plekken in beheer, wat bij de UU wel het geval is.
Als je binnen het Erasmusprogramma gaat studeren bij een partnerinstelling van de HU of UU ben je verplicht om een online language assessment te doen. Studenten moeten deze taaltoets maken wanneer zij Engels-, Duits-, Frans- Italiaans- of Spaanstalige vakken gaan volgen in het buitenland. De taaltoets vul je dan geruime tijd voordat je vertrekt in, zodat je eventueel nog gebruik kunt maken van de (kosteloze) taalcursus die aangeboden wordt. Bij terugkomst wordt gemeten in hoeverre je je ontwikkeld hebt in je taalvaardigheden, wat ook leuk is voor jezelf te weten!
VIDIUS was ook benieuwd hoeveel studenten zich aanmelden en hoeveel daarvan daadwerkelijk op exchange gaan. Voor de UU geldt dat per jaar ongeveer 1000 studenten vertrekken naar een partneruniversiteit in het buitenland. Zo’n 80 tot 100 UU-studenten kiezen jaarlijks voor een stage in Europa en ongeveer 650 studenten kiezen voor een stage buiten Europa. Bij de HU vetrekken ongeveer 500 studenten om te gaan studeren in het buitenland en nogmaals hetzelfde aantal gaat jaarlijks naar het buitenland om stage te lopen.
Kortom, al veel studenten gaan het avontuur aan en studeren en tijd in het buitenland. Ben jij de volgende die in het vliegtuig stapt?